تاریخچه شماره شبا
قبل از IBAN ، استانداردهای ملی مختلف برای شناسایی حساب بانکی وجود داشت که برای برخی از کاربران گیج کننده بود. این امر اغلب منجر به از بین رفتن اطلاعات مسیر تراکنش در پرداخت ها میشد. همچنین این شماره حسابها دارای ارقام چک (کنترل صحت ساختار) نبودند و این امر امکان بروز خطا در انتقال وجهها را بالا میبرد.
در سال 1997، برای رفع این مشکلات، سازمان بین المللی استاندارد (ISO) استاندارد جدیدی تحت عنوان ISO 13616 را منتشر کرد. طبق این استاندارد شماره حسابهای بینالمللی تحت نام IBAN که مخفف International Bank Account Number است جهت انجام مبادلات بینالملل معرفی شد.
سازمان ISO در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ این استاندارد را بهبود بخشید. در سال ۲۰۰۷ استاندارد ISO 13616 را به دو بخش تقسیم کرد. در بخش دوم (ISO 13616-2:2007) بهبودهای زیادی صورت گرفته شد و تبدیل به استاندارد مورد پذیرش جهت انتقال وجه بینالمللی شد. نام رسمی این بخش از استاندارد، سویفت (SWIFT) است که امروزه بخش اعظم مبادلات مالی بینالمللی از طریق آن صورت میپذیرد.
در ایران از ۱۱ دی ماه ۱۳۸۵ «اول ژانویه سال ۲۰۰۷ میلادی» بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، استفاده از شبا را برای حوالههای ارزی اجباری کرده است. همچنین این شماره در مبادلات بین بانکی داخلی کشور نیز استفاده میشود.
چه زمانی به شماره شبا نیاز دارید؟
شمارهٔ «شبا» در انتقال وجه بینبانکی «پایا» و «ساتنا» نیاز است. همچنین هنگام گرفتن ابزارهای «دریافت پول» مانند دستگاه کارتخوان (POS) و یا درگاه اینترنتی باید شماره شبا خود را نیاز دارید.
از چه راهی میتوانم شماره شبا حسابم را پیدا کنم؟
تمامی حسابها شمارهٔ «شبا» دارند و آن را میتوان بهصورت حضوری یا اینترنتی از بانک دریافت کرد.
تفاوت شمارهٔ حساب، شمارهٔ شبا و شمارهٔ کارت چیست؟
شمارهحساب
شماره شناسایی حساب شما در بانک شما است و برای انتقال وجه داخلی بین حسابهای یک بانک کاربرد دارد. تمامی حسابها شامل حقوقی و حقیقی و اعم از سپرده سرمایهگذاری و جاری یک شمارهحساب دارند.
شماره شبا
هر شمارهحساب یک شمارهٔ شبای یکتا دارد که برای انتقال وجه بینبانکی استفاده میشود.
شماره کارت
معمولاً به حسابهای جاری و حقوقی کارت تعلق نمیگیرد و تنها برای حسابهای سپرده کوتاهمدت شخصی کارت صادر میشود. شماره کارت نیز در سیستم بانکی ایران یکتا است و میتوان برای جابجایی بینبانکی از آن نیز استفاده کرد. شماره کارت تاریخ انقضا دارد اما شمارهحساب و شبا منقضی نمیشوند.
نکته امنیتی
ارائهٔ شمارهٔ شبا به دیگران، امنیت حساب شما را به خطر نمیاندازد؛ اما به دلیل اینکه شمارهٔ کارت، برای خرید اینترنتی استفاده میشود، ارسال آن به دیگران ازنظر امنیتی درست نیست.
مزایای انتقال وجه با استفاده از شبا
۱- خطر برداشت غیر مجاز از حساب بانکی از طریق شماره شبا وجود ندارد، زیرا شماره شبا صرفاً جهت دریافت پول استفاده میشود و امکان برداشت غیر مجاز از حساب بانکی وجود ندارد. در واقع جایگزینی امن برای کارت به کارت است.
۲- جهت پرداخت وجه بیش از ۳ میلیون تومان سقف کارت به کارت، میتوانید با استفاده از شبا حساب بانکی شخص گیرنده، از طریق سامانههای حواله الکترونیکی «پایا» و «ساتنا» انتقال وجه را انجام دهید.
۳- در صورت اشتباه سهوی در وارد کردن یک یا چند رقم از شماره شبا، احتمال وجود حساب مشابه بسیار پایین بوده و بلافاصله خطا به اطلاع مشتری یا متصدی بانک میرسد. در نتیجه خطای واریز اشتباه وجه را بسیار کاهش میدهد.
۴- برای حواله هایی که از “شبا” در آنها استفاده می شود، نياز به دانستن، ذکر و کنترل هيچگونه اطلاعاتي نظير نام بانک، نام يا كد شعبه، شماره حساب، نوع حساب و درگيري با كدهاي مختلف و گوناگون نداريد. تمامي اين داده ها در “شبا” وجود دارند.