امروزه محتواهای بسیاری حول کاربرد فناوری بلاکچین در صنعت بانکداری تولید می‌شود؛ این فناوری درحال توسعه در صنایع مختلفی مورد استفاده است و در صنعت بانکداری نیز توانسته جایگاه خود را به دست آورد.
صنعت بانکداری از یک نظام کاری گسترده و البته پیچیده برخوردار است که حجم وسیعی از داده‌ها، اطلاعات، سوابق، گردش‌های مالی و امور اداری را در برمی‌گیرد؛ برقراری نظم و ارتباط بین این موارد، خواسته و نیاز این صنعت است.
ازاین‌رو تمامی بانک‌ها از یکسری نرم‌افزار و برنامه برای نظم بخشیدن به اطلاعات، دسترسی راحت به منابع و برقراری ارتباط محتوایی مفید بین داده‌های مختلف استفاده می‌کنند.
درحال‌حاضر، بلاکچین یکی از نرم‌افزارهای کاربردی و پربازده است که به شکل وسیعی در صنعت بانکداری مورد استفاده است؛ باتوجه به اهمیت و کارایی این نرم‌افزار در ادامه مفصلا به جوانب مختلف آن خواهیم پرداخت.
بلاکچین چیست؟
شاید لازم باشد پیش از پرداختن به هر موضوع دیگری ابتدا توضیح دهیم که بلاکچین چیست؛ به این شکل قطعا درک کاربرد نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری راحت‌تر است.
به زبان ساده و عامیانه، بلاکچین را می‌توان به یک دفترکل بزرگ تشبیه کرد که تمامی اطلاعات مربوط به سوابق و گردش‌های مالی در آن یادداشت می‌شود.
اطلاعات مهم این دفتر در تمام سیستم‌های بانک وجود دارد و پرسنل می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند؛ اما رمزنگاری قوی این دفتر به هیچ کس اجازه تغییر سوابق یا سوءاستفاده از اطلاعات را نمی‌دهد.
بنابراین بلاکچین یک نرم‌افزار توزیع کل است که قابلیت متمرکز کردن حجم وسیعی از اطلاعات بانکی را دارد و امکان دسترسی بدون ریسک تقلب و سوءاستفاده به این اطلاعات را ایجاد میکند.
بلاکچین چطور کار میکند؟
برای بسیاری از کاربران این سوال وجود دارد که روش کار بلاکچین چگونه است و مکانیزم کاری این نرم‌افزار بر چه اساسی است؛ درواقع اطلاعات به شکل منظم در واحدهای کوچکی به نام “بلاک” ذخیره می‌شوند.
هر بلاک به بلاک قبلی مرتبط است و به محتوای آن دسترسی دارد؛ به این شکل زنجیره‌ای از بلاک‌های اطلاعاتی ایجاد می‌شود؛ اطلاعات این بلاک‌ها شفاف و برای کارکنان قابل دسترسی است.
کاربردهای بلاکچین در صنعت بانکداری
اکنون که به شکل کلی با بلاکچین و عملکرد آن آشنا شدیم می‌توانیم به کاربرد نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری بپردازیم؛ این کاربردها شامل موارد زیر هستند.
- متمرکز کردن اطلاعات
بلاکچین به عنوان یک دفتر توزیع کل، میتواند حجم وسیعی از اطلاعات مهم بانکی مربوط به مشتریان، سرمایه‌گذاران و خود بانک را به شکل متمرکز و مرتب ذخیره کند.
- توزیع اطلاعات
با وجود بلاکچین، پرنسل بانک می‌توانند به راحتی در سیستم خود به بلاک‌ها و اطلاعات مختلف آن دسترسی داشته باشند؛ اطلاعات این نرم‌افزار بین تمامی واحدها و سیستم‌ها قابل توزیع است.
- تراکنش سریع و آسان
افراد میتواند با نرم‌افزار بلاکچین بدون نیاز به واسطه‌ها و یا مراجعه به بانک و سیستم‌های بانکی، تراکنش مالی مختلف خود را به آسانی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام دهند.
- حواله بین‌المللی
یکی دیگر از مهم‌ترین انواع کاربرد نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری امکان حواله کردن ارز به کشورهای مختلف است؛ بنابراین در کمترین زمان و به راحتی با دسترسی به کیف پول بلاکچین می‌توانید حواله بین‌المللی انجام دهید.
- پرداخت‌های خرد روزمره
تمامی افراد می‌توانند از خدمات مالی بلاکچین مانند پرداخت هزینه‌های خرد روزمره خود استفاده کنند؛ به این ترتیب ترافیک بانک و سیستم‌های بانکی نیز کاهش پیدا میکند.
- وام‌دهی
یکی دیگر از کاربردهای این نرم‌افزار در صنعت بانکداری به معقوله وام مربوط است؛ این نرم‌افزار در مورد وام‌های زیر میتواند خدمات داشته باشد.
- در اتصال وام‌دهندگان به وام‌گیرندگان در وام‌های همتا به همتا
- اعطای وام‌های خرد به افرادی که به خدمات بانکی سنتی دسترسی ندارند
- خودکارسازی عطای وام‌های زنجیره تامین برای مشاغل کوچک و متوسط و…
- اوراق بهادار
بلاکچین در صدور و معامله اوراق بهادار به صورت امن و کارآمد کاربرد دارد؛ این موضوع به افزایش کارایی بازارهای سرمایه و کاهش هزینه‌ها مربوط کمک میکند.
- اوراق بهادار توکنیزه
این نرم‌افزار میتواند در تبدیل اوراق بهادار سنتی مانند اشیای هنری و قیمتی، املاک و مستغلات و… به توکن‌های دیجیتال قابل معامله در صرافی بلاکچین، مورد استفاده قرار بگیرد.
- اوراق بهادار برون بورسی
نرم‌افزار بلاکچین در تسهیل معاملات مربوط به اوراق بهادار برون بورسی (OTC) به صورت امن و شفاف کاربرد دارد.
- خدمات نظارتی
بلاکچین خدمات نظارتی متعددی ازجمله نظارت بر فعالیت بازارهای مالی به شکل شفاف، کمک به موسسات مالی جهت انطباق بیشتر با مقررات و… را ارائه می‌دهد.
- خدمات ضد پولشویی
یکی دیگر مهم‌ترین انواع کاربرد نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری مربوط به خدمات ضدپولشویی آن است که شامل خدماتی مانند ردیابی و شفاف‌سازی تراکنش‌های بانکی، کمک به انطباق بهتر بانک‌ها با مقررات ضدپولشویی (AML) و… است.
بطور کل خدمات و کاربردهای این نرم‌افزار در سیستم بانکی میتواند بسیار گسترده باشد و موارد فوق تنها بخشی از کاربردهای این نرم‌افزار درحال توسعه است.
اطلاعات بانکی قابل ذخیره در نرم افزار بلاکچین
بسیاری از افراد در مورد نوع اطلاعاتی که برای صنعت بانکداری مهم و در نرم‌افزار بلاکچین قابل ذخیره هستند کنج‌کاو هستند؛ ازجمله این اطلاعات و داده‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- اطلاعات حساب: شامل نام صاحب حساب، شماره حساب، موجودی حساب، سابقه تراکنش‌ها، اطلاعات وام، کارت‌های اعتباری و…
- اطلاعات هویتی: شامل نام و نام‌خانوادگی کاربر، شماره تماس، آدرس، اطلاعات کارت شناسایی، اسکن پاسپورت و…
- اطلاعات قراردادها: شامل قرارداد وام‌ها، سپرده‌ها، قراردادهای مبادله، قراردادهای خط اعتباری و…
- اطلاعات اوراق بهادار: شامل جزئیات معاملات اوراق بهادار، اطلاعات مربوط به مالکیت اوراق قرضه و سهام، پرداخت‌ها و…
- اطلاعات تجارت: شامل جزئیات معاملات تجاری مانند صورت‌حساب‌ها، رسیده‌ها و… اطلاعات مربوط به زنجیره تامین، اطلاعات مربوط به پرداخت‌ها و…
لازم‌به‌ذکر است که علاوه‌بر موارد فوق، بلاکچین میتواند جهت ذخیره هرنوع اطلاعات در صنعت بانکداری که به شکل سنتی در پایگاه داده وجود دارد مورد استفاده قرار بگیرد.
مزایای استفاده از نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری
باتوجه به شناخت کلی که از چیستی و کاربرد نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری پیدا کرده‌ایم مزایای استفاده از این نرم‌افزار را می‌توان به شکل زیر تعریف کرد.
- کارایی
بلاکچین در خودکارسازی فرآیند انجام بسیاری از خدمات بانکی کارایی دارد و به این شکل در وقت، انرژی و هزینه مربوط به انجام امورات بانکی صرفه‌جویی می‌شود.
- سرعت
سرعت امورات بانکی قابل انجام در نرم‌افزار بلاکچین نسبت دیگر نرم‌افزارها و روش‌های سنتی بسیار بیشتر است.
- تمرکز اطلاعات
بلاکچین تمام اطلاعات صنعت بانکداری را به شکل منظم و متمرکز در بلاک‌های خود ذخیره کرده و سیستم اطلاعاتی را از هرگونه نرم، افزار دیگری بی‌نیاز میکند.
- توزیع یکپارچه
باوجود بلاکچین، اطلاعات موردنیاز به شکل یکپارچه در سیستم بانکی توزیع شده و پرسنل به راحت‌ترین شکل ممکن به اطلاعات دسترسی پیدا می‌کنند.
- امنیت
تمامی اطلاعات در بلاکچین برای همیشه محفوظ و در امنیت کامل هستند؛ بنابراین با وجود دسترسی پرسنل، این اطلاعات به هیچ عنوان قابل تقلب، سوءاستفاده و… نیستند.
- کاهش ترافیک بانکی
باوجود خدمات مالی متنوعی که بلاکچین در اختیار افراد قرار می‌دهد؛ بسیاری از امور مالی و بانکی به کمک این برنامه قابل انجام است؛ ازاین‌رو ترافیک مراجعین به بانک و سیستم‌های بانکی بسیار کاهش پیدا میکند.
- خدمات عمومی
خدمات مالی بلاکچین حتی میتواند به افراد فاقد حساب بانکی که اصطلاحا به عنوان “جمعیت بدون بانک” شناخته می‌شوند نیز تعلق بگیرد؛ این مزیت به کاهش فقر و پیشرفت اقتصادی کمک میکند.
- شفافیت
تمام اطلاعات، سوابق و امور بانکی در برنامه بلاکچین کاملا شفاف، قابل بررسی و ردیابی هستند؛ به این شکل از هرگونه سوءاستفاده، پولشویی و… جلوگیری می‌شود.
- دسترسی راحت
با در اختیار داشت نرم‌افزار بلاکچین و اتصال به اینترنت هر فردی به راحتی میتواند به حساب بانکی دسترسی و عبور مالی خود را مدیریت کند.
- مدیریت قوی
بلاکچین یک نرم‌افزار قوی و حرفه‌ای است که مدیریت حجم وسیع اطلاعات بانکی را بسیار راحت کرده و نظم سیستم بانکی را افزایش داده است؛ به این شکل احتمال ایجاد اختلال در امور بسیار کاهش پیدا میکند.
کلام آخر
باتوجه به مطالب فوق می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد نرم افزار بلاکچین در صنعت بانکداری میتواند آینده‌ای بسیار قوی‌تری داشته باشد؛ چراکه این نرم‌افزار با تمام قابلیت‌های خود درحال‌حاضر یک نرم‌افزار درحال توسعه است.
اگرچه بلاکچین چالش‌هایی مانند چالش‌های مقرراتی، پذیرش عمومی، استانداردسازی و… نیز دارد اما مزایای آن به وضوح از این چالش‌ها پیشی گرفته و براساس نظر کارشناسان این نرم‌افزار در آینده نقش موثری در صنعت بانکداری خواهد داشت.